Günümüzde reklam ve tanıtım gibi çalışmalar oldukça ileri düzeyde olduğundan, tüketicilerin bazı reklamlara aldanarak internet üzerinden ürün sipariş ettiği ancak ürün geldiğinde beklediği ürünle karşılaşmadığı ve/veya sipariş ettiği üründen istediği faydayı alamadığında büyük hayal kırıklığına uğradığı görülmektedir. Bu hususta tüketicilerin en önemli haklarından biri şüphesiz cayma, yani iade hakkıdır.
Nitekim Yönetmelik’in 9. Maddesine göre tüketicilerin on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkı bulunmaktadır. Bu durumda daha ucuzunun bulunması veya beğenmekten vazgeçme gibi sebeplerin bir önemi yoktur. Bahsedilen bu on dört günlük süre, teslimi gerektiren ürünlerde, ürünün tüketiciye teslim edildiği gün, hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu gün başlar. Örneğin, internetten alınan ürün mobilya, kıyafet, teknoloji ürünü gibi bir mal ise cayma hakkı bu malın teslimi ile başlar. İnternetten alınan ürün, uzaktan eğitim seti veya danışmanlık gibi bir ürün ise bu ürünlerde cayma hakkı sözleşmenin kurulması ile başlar. Tüketiciler mal kendilerine teslim edilmeden önce de cayma haklarını kullanıp ürünü satın almaktan vazgeçebilirler.
Yukarıda ifade etmiş olduğumuz satıcının cayma hakkı konusunda tüketiciyi bilgilendirme yükümlülüğü bulunmakta olup bunun ispatı satıcıya aittir. Tüketici cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle bağlı değildir ancak bu halde bu süre 1 yıl sonra sona erecektir.
Satın aldığı ürünü iade etmek isteyen tüketici, cayma hakkını kullanmak istediğini yazılı olarak (mektup, faks, ihtarname vb.) veya kalıcı veri saklayıcısı ( e-posta, site içerisindeki mesaj kısmı) ile satıcıya bildirmesi, bu hakkı kullanmak için yeterlidir. Tüketici, cayma hakkını kullanmak istediğini satıcıya bildirdikten itibaren on gün içinde ürünü satıcının belirtmiş olduğu kargo firması ile ücretsiz olarak iade etmelidir. Satıcı, cayma hakkını kullanmak isteyen tüketicinin yaptığı bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde tahsil ettiği tüm ödemeleri iade etmekle yükümlüdür. Bu ödemelerin içinde teslim masrafları için tahsil ettiği ödemeler de dahildir. İade, tüketicinin kullandığı ödeme aracına uygun ve tek seferde yapılmalıdır.
İnternetten yapılan alışverişlerde tüketicinin cayma hakkının bazı istisnaları bulunmaktadır. Bu husus Yönetmelik’in 15.maddesinde sayılmıştır. Kişiye özel olarak üretilen veya özel hale getirilen ürünler, niteliği itibariyle geri gönderilmeye elverişli olmayan ürünler (iç çamaşırı, kozmetik gibi), alıcı tarafından açılmış olan veya son kullanma tarihi geçme ihtimali olan ürünler, fiyatı borsa veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda belirlenen ürünler, çabuk bozulma tehlikesi olan veya son kullanma tarihi geçme ihtimali olan ürünler, tatil kategorisinden satın alınan otel, gezi ve uçak bileti gibi ürünler bu istisnaları oluşturmaktadır. Son olarak uygulamada bazı satıcıların ‘‘iade yoktur”, ”sadece beden değişimi” şeklindeki yaklaşımlarının hukuka aykırı olduğunu belirtmekte fayda vardır.
Detaylı bilgi almak için hukuk@terzioglu.com.tr adresinden veya internet sitemizin iletişim menüsünde ki iletişim formundan bize ulaşabilirsiniz.
