Miras Hukukuna ilişkin medeni kanunumuzda mirasın atanmış ve yasal mirasçılara geçişi konusunda külli halefiyet ilkesi benimsenmiş ve bu kapsamda miras bırakanın terekesi aktif ve pasifleriyle birlikte herhangi bir beyana gerek olmaksızın mirasçılara geçmektedir. Aynı anlama gelen Reddi miras veya mirasın reddi ise bu anlamda yasal ve atanmış mirasçılara bu mirastan sorumlu olmak istememeleri halinde tanınmış bir yol olup Medeni Kanunda mirası reddetme imkanı getirilmiştir.  Zira bahsettiğimiz gibi bu kişilere yalnızca miras bırakanın hakları değil borçları da intikal edebileceğinden ve bu kişiler miras bırakanın borçlarından kendi mal varlıklarıyla sorumlu tutulabileceklerinden dolayı mirası reddetmek isteyebileceklerdir.

Mirasın Hükmen Reddi

Mirasın hükmen reddi miras bırakanın ölüm tarihinde ödemeden aczi açıkça belli veya resen tespit edilmiş ise miras herhangi bir beyana gerek kalmaksızın reddedilmiş sayılacaktır. Buna yönelik mirasçılar şartları mevcutsa mirasın  hükmen reddine ilişkin bir tespit davası açabileceği gibi bu hususu kendilerine karşı miras bırakanın alacaklıları tarafından yöneltilen bir davada itiraz olarak da ileri sürebilirler.

Mirasın Gerçek Reddi     

Uygulamada da sıklıkla başvurulan ve yazımızın devamında da bahsedeceğimiz   mirasın gerçek reddi ise miras bırakanın ölümü ile birlikte mirasının intikal ettiği kişilerin bu mirası kanunda tanımlanan süre içerisinde  reddetmesidir. Bu kişiler yasal mirasçılar veya atanmış mirasçılar olabilir Aşağıda reddi miras nasıl yapılır  reddi miras süresi  başlığı altında bu hususu kısaca özetlemeye çalıştık.

Reddi Miras Nasıl Yapılır?

Mirasın reddi veya reddi miras ilgili mirasçı tarafından yapılan bir irade beyanıyla gerçekleşir. Buna ilişkin reddi miras davası / mirasın reddi davası açılması gerekmektedir. Reddi miras davası mirasbırakanın öldüğü yerin bulunduğu sulh hukuk mahkemesine yapılacak bir beyanla gerçekleşecektir. Reddi mirasın yapılmasıyla birlikte sulh hukuk mahkemesinin özel kütüğüne bu beyan kaydedilerek talep etmesi halinde mirasçıya da mirası reddettiğine ilişkin belge verilir.  Reddi miras kayıtsız şartsız olmalı ve süresi içerisinde yapılmalıdır.

Reddi Miras Süresi

Reddi mirasa ilişkin süre yasal mirasçılar bakımından mirasçı olduklarını sonradan öğrendiklerini ispat etmedikçe  mirasbırakanın ölümünden itibaren 3 aydır. Yine vasiyetname ile atanmış mirasçılar bakımından da mirasbırakanının tasarrufunun kendilerine bildirildiği tarihten itibaren üç aydır.  Bu süre içerisinde miras reddedilmediği takdirde kabul edilmiş sayılacak ve mirasbırakanın hak ve borçları miras payı oranında miras bırakana geçecektir.

Reddi Miras Noterden Yapılabilir mi?

Reddi miras veya mirasın reddi işleminin  noterden yapılması mümkün olmayıp yukarıda da izah ettiğimiz gibi  yalnızca sulh hukuk mahkemesinde reddi miras davası yoluyla yapılabilir

Miras bırakan Hayattayken Reddi Miras Yapılabilir mi?

Miras bırakan hayattayken mirasın reddi yoluna başvurmak mümkün değildir. Zira öncelikle bu hakkın başlaması için miras bırakanın ölmüş olması gerekmektedir. Ancak çeşitli sebeplerle miras bırakanın sağlığında miras hakkından feragat etmek isteyen  mirasçısı arasında mirastan feragat sözleşmesi yapılması mümkündür. Mirastan feragat sözleşmesi ise kanunda ayrıca düzenlenmiştir.

Reddi Miras Yapılmazsa Ne olur?

Mirasın reddi yoluna süresi içerisinde başvurulmadığı takdirde, mirasçı mirası kayıtsız şartsız kazanmış olacak ve miras bırakanın hak ve borçları miras payı oranında ilgili mirasçıya intikal edecektir. Bu durumda mirasçı miras bırakanın varsa borçlarından da kendi mal varlığı kapsamında sorumlu olabilecektir.

Mirasın Reddinin Hukuki Sonuçları

Mirasın reddinin yasal mirasçı veya atanmış mirasçı tarafından yapılmamasına göre kanunda ayrıma gidilmiştir.

Mirasın reddi ile birlikte mirası reddeden yasal mirasçının mirasçılık sıfatı ortadan kalkar. Mirasın reddi halinde mirası reddeden kişi  miras açıldığı anda kendisi sağ  değilmiş gibi ilgili hak sahiplerine geçer. Örneğin A kişisi vefat ettiği takdirde onun mirasını oğullarından B’nin reddetmesi halinde bu pay B’nin oğlu C’ye intikal edecektir.

Yine sağ kalan eşle birlikte alt soyun tamamı mirası reddeder ise miras payı sağ kalan eşe geçecektir. Bir başka ihtimal de mirasın en yakın tüm yasal mirasçılar tarafından reddedilmesi durumudur. Bu durumda da miras sulh hukuk mahkemesi tarafından iflas hükümlerine göre tasfiye edilecektir. 

Mirasın atanmış mirasçı tarafından reddedilmesi halinde ise miras bırakan tarafından aksi belirtilmemiş ise Medeni Kanun Madde 611/f.2 gereği mirası reddeden  atanmış mirasçının payı en yakın yasal mirasçıya geçecektir.

Reddin İptali Davası (Reddi Mirasın İptali)

Kanunda mirasçıların alacaklarını korumak için de reddi mirasın iptaline ilişkin bir hüküm öngörülmüş olup reddi miras davası yoluyla  mirası reddeden  yasal mirasçının  alacaklarının belirli şartlar halinde  reddin iptali davası açması imkanı getirilmiştir. Reddin iptaline ilişkin hususlar medeni kanun madde 617 de düzenlenmiştir. Buna göre:

· Mirası reddeden mirasçının mal varlığı borcuna yetmemelidir.
· Mirasçı alacaklarına zarar vermek amacıyla mirasını reddetmelidir.
· Mirasçı tarafından alacaklılar veya iflas idaresine borcuna yeter miktarda ayni veya nakdi bir güvence (teminat) verilmemiş olmalıdır.

Yukarıda sayılan bu şartların varlığı halinde mirasçının reddi miras tarihinden başlamak üzere altı aylık hak düşürücü süre içerisinde  alacaklıları reddin iptali davası açma hakkına sahiptirler. Altı aylık süreden  sonra reddin iptali davasının  açılması halinde mahkemece bu dava hak düşürücü süre içerisinde açılmadığından reddedilecektir.

Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçiniz.